Jevin Alfred Follante
Sa isang lumang balkonahe, nakaupo ang isang lolo at lola na para bang dalawang aninong binubuo ng liwanag ng umaga. Ang kanilang buhok ay kasing puti ng gatas na ibinubuhos sa tasa, at ang kanilang mga kamay ay kulubot na parang pahina ng kasaysayan na paulit-ulit binabasa ng panahon. Sa kanilang harapan, dalawang tasa ng kape ang naglalabas ng usok, sumasayaw na tila musika ng bagong araw.
“Para saan ka bumabangon?” tanong ng lolo, habang dahan-dahang inilalapit ang tasa sa kaniyang labi. Ang boses niya’y basag na gaya ng lumang plaka, ngunit may init na hindi kayang lipulin ng lamig ng taon.
Ngumiti ang lola, ang mga mata’y kumikislap sa ilalim ng kulubot na balat. Tinikman niya ang kape, at kasabay ng bawat higop ay ang mga alaala ng kanilang pagsasama.
“Para sa mga ganitong sandali,” sagot niya, at ang kaniyang tinig ay tila awit ng pag-ibig na paulit-ulit pinatutugtog sa loob ng isang bahay.
Tahimik silang nakatanaw sa hardin sa ibaba kung saan ang mga halamang itinanim nila noong kabataan ay patuloy na namumunga. Doon nakapinta ang kanilang kasaysayan, mga punong sumibol sa hirap at mga bulaklak na sumabay sa kanilang tagumpay.
Noong kabataan nila, ang kape’y tanda ng pagpupuyat at pagsusumikap. Bawat tasa noon ay may kasamang pangarap, mga gabi ng pagtitiyaga, at mga umagang puno ng pag-asa para sa pamilya na kanilang binuo.
Ngayon, sa pagtanda ni lolo at lola, ang kape ay naging kasama sa katahimikan. Sa pait nito, naaalala nila ang mga sugat na natutunan nilang hilumin. Sa tamis, natitira ang mga ngiting hindi kailanman naparam.
Tumikhim ang lolo, waring may nais sabihin. “Kung iisipin,” aniya, “madali na ngayong sagutin kung bakit ako bumabangon. Bumabangon ako dahil alam kong may isang tasa ng kape at isang ngiting naghihintay sa akin dito.”
Tumingin ang lola at mahina siyang natawa, ang kaniyang ngiti’y parang liwanag ng araw na dumadampi sa balat. “At ako nama’y bumabangon dahil alam kong may isang taong magtatanong n’yan sa akin araw-araw, na para bang iyon ang pinakamahalagang tanong sa buong mundo.”
Naging tahimik ang paligid, ngunit hindi iyon kawalan ng salita. Sa pagitan ng dalawang tasa, may usapang hindi na kailangan ng tinig. Ramdam ang lahat sa tinginan, sa bawat higop, at sa bawat sabayang buntonghininga.
Habang ang araw ay unti-unting sumisilip, pinapahid ng ginintuang liwanag ang kanilang mga mukha. Sa sandaling iyon, malinaw na may mga bagay na hindi natitinag ng panahon: ang kape sa balkonahe, ang kanilang pagmamahalan, at ang lakas ng pagbangon sa bawat umaga.
“Alam mo,” bulong ng lolo, “kahit matapos ang lahat ng araw, hindi ako magsasawa sa tanong na iyon. Dahil ang sagot ko’y ikaw.”
Nagkislapan ang luha sa mata ng lola, ngunit iyon ay luha ng pasasalamat. Hawak ang tasa, nagtagpo ang kanilang mga ngiti, at sabay nilang tinanggap ang init ng kape na parang yakap ng kapalaran.
At sa lumang balkonahe, sa ilalim ng araw na muling isinilang, nanatili ang ritwal. Mainit na tasa, malamig na simoy, at dalawang pusong sabay bumabangon. Sa tanong na “Para saan ka bumabangon?” ang kasagutan ay malinaw: para sa bawat umagang magkasama, at para sa pag-ibig na kay tamis higupin habang may kape sa kanilang mga kamay.
